- خطبه ها
- /
- خطبه های نماز جمعه
خطبهی نخست:
سپاس خداوندی را که هستی تسبیح او را میگوید و چهرهها در برابر عظمت و شکوه او به خاک میافتند و گواهی میدهم که به جز او معبودی نیست و شریکی ندارد. ذاتی که در کتاب خود میگوید:
﴿ وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَى الْخَيْرِ وَيَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَيَنْهَوْنَ عَنْ الْمُنْكَرِ وَأُوْلَئِكَ هُمْ الْمُفْلِحُونَ ﴾
(و بايد از ميان شما گروهى [مردم را] به نيكى دعوت كنند و به كار شايسته وادارند و از زشتى بازدارند و آنان همان رستگارانند.)
و گواهی میدهم که سیدنا محمد بنده و فرستادهاش است و خداوند او را با هدایت و دین حقیقی به عنوان بشارت دهنده و بیم دهنده و دعوتگر به سوی الله فرستاده است و با ارادهی خود او را راهنمای دانایی قرار داده است.
بار خدایا درود فرست بر سیدنا محمد و خاندان و یاران و اهل بیت پاکش.
بار خدایا ما از فتنهی سخن و هم چنین فتنهی عمل و از مکلف شدن به آنچه قادر به آن نیستیم، به تو پناه میبریم و هم چنین از تکبر در آنچه بر آن قادریم نیز به تو پناه میبریم.
بندگان خدا:
شما و خودم را به تقوای الهی سفارش مینمایم و شما و خودم را به اطاعت او تشویق مینمایم و با آن چه خوب است سخنم را آغاز میکنم.
اما بعد:
خداوند متعال در کتاب خود میفرماید:
﴿ مَنْ عَمِلَ صَالِحًا مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَلَنُحْيِيَنَّهُ حَيَاةً طَيِّبَةً وَلَنَجْزِيَنَّهُمْ أَجْرَهُمْ بِأَحْسَنِ مَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴾
(هر كس از مرد يا زن كار شايسته كند و مؤمن باشد قطعا او را با زندگى پاكيزهاى حيات [حقيقى] بخشيم و مسلما به آنان بهتر از آن چه انجام مىدادند پاداش خواهيم داد.)
زندگی پاکیزه:
این زندگی پاکیزه که این آیه به آن اشاره نموده، چیست؟
آیا مربوط به سلامتی بدن از بیماریها و دردها است؟
یا دربارهی پاکی نفس از شک و شبههها و لغزشها است؟
یا دربارهی فراهم شدن نیازهای معنوی مانند والایی و آرامش است.
یا در تزکیهی نفس و آراستن آن با فضائل انسانی و والایی بخشی آن به اوج پاکی الهی است؟
زندگی پاکیزه... رگهایی نیست که خون در آن جاری باشد یا اعصابی که احساسات در آن انتقال یابد بلکه دلهایی است که پروردگار خود را شناخته است و با او از دیگران بی نیاز شده است و نفسهایی است که به سوی او اوج گرفته و در محبت او فنا شدهاند.
زندکی پاکیزه... آزاد سازی نفس از بندهای مادی و زنجیرهای شهوتها و سپس تسبیح گفتن آن برای فرمانروای زمین و آسمانها است.
زندگی پاکیزه... فراتر رفتن انسان از نیازهای مادی نابودشدنی است بدون آن که آن را رها کند و پاسخ دادن به نیازهای جاویدان نفس است بدون آن که حقوق دیگران را از یاد برد.
زندگی پاکیزه.. با بازیافتن تندرستی بدن با نم
علاوه بر این زندگی پاکیزه.. آرامش و سلامت بدن و برآورده شدن نیازها و والا بودن جایگاه و همسر پاک و نسل صالح است.
یآید بلکه با افزایش روی آوردن به خداوند، افزایش مییابد
زندگی پاکیزه... با مرگ پایان نمییابد بلکه با مرگ به اوج خود میرسد.
زندگی پاکیزه.. هدفهای نابودشدنی مانند مال و قدرت آن را تضمین نمیکند بلکه پروردگاری بزرگوار آن را تضمین مینماید که کلیدهای آسمانها و زمین و مردم همه به دست او است.
﴿ مَا يَفْعَلُ اللَّهُ بِعَذَابِكُمْ إِنْ شَكَرْتُمْ وَآمَنْتُمْ وَكَانَ اللَّهُ شَاكِرًا عَلِيمًا ﴾
(اگر سپاس بداريد و ايمان آوريد خدا مىخواهد با عذاب شما چه كند و خدا همواره سپاسپذير [=حق شناس] داناست.)
امام علی کرم الله وجهه میگوید:
(( ركب الملك من عقل بلا شهوة، وركب الحيوان من شهوة بلا عقل، و ركب الإنسان من كليهما، فإن سما عقله على شهوته أصبح فوق الملائكة، وإن سمت شهوته على عقله أصبح دون الحيوان ))
((فرشتهها ترکیبی از عقل بدون شهوت هستند و حیوانات ترکیبی از شهوت بدون عقل و انسان ترکیبی از هر دوی این هاست و اگر عقلش را بر شهوتش چيره گردد، بهتر از فرشتهها است و اگر شهوتش بر عقلش چيره گردد، بدتر از حیوانات است.))
آری، اگر عقلش بر شهوتش غلبه یابد از فرشتگان فراتر میرود. در حدیث قدسی آمده است:
از ابوهریره روایت است که گفت: رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمود: خداوند فرموده است:
(( عبدي المؤمن أحب إلي من بعض ملائكتي ))
((بندهی مؤمن من از برخی از فرشتگانم برایم دوست داشتنیتر است.))
در حدیث شریف آمده است:
((إن الله تعالى يباهي بالشاب العابد الملائكة، يقول: انظروا إلى عبدي، ترك شهوته من أجلي))
((خداوند متعال با بندهی جوان پارسایش به فرشتگان مینازد و میفرماید: به بندهام بنگرید شهوتش را به خاطر من ترک کرده است.))
برخی از آنان که این زندگی پاکیزه را چشیدهاند از زبان ذات الهی گفتهاند:
گر زیبایی رخ ما در چشم تو آویزد چون آنان که دیدند از غیر ما بگریزد
ور زیبا کلام ما در گوش تو افتد غرور بگذاری، راهم در هوش تو افتد
گر تجلی نور ما فتد بر رخ تو اندکی رها کنی همه را بهر من یکی یکی
گر نسیم تقرب به درگاه ما بر تو وزد ز غربت و شوق ما ملامت بر تو گزد
ور بچشی تو ذرهای از طعم محبت کشتهی عشق ما روا بدانی به جرأت
البته این زندگی پاکیزه در دنیای گذرا است و زندگی والا در دنیای جاودان است و نباید در توصیف آن برآمد زیرا امکان توصیف آن نیست. خداوند میفرماید:
﴿ فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِيَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْيُنٍ جَزَاءً بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ ﴾
(هيچ كس نمىداند چه چيز از آن چه روشنى بخش ديدگان است به [پاداش] آن چه انجام مىدادند براى آنان پنهان كردهام.)
از ابوهریره روایت است که گفت: رسول الله صلی الله علیه وآله وسلم فرمود: خداوند فرموده است:
((أعْدَدْتُ لعباديَ الصالحين ما لا عين رأتْ ولا أذن سمعتْ، ولا خطَر على قلبِ بَشَرْ ذُخْرا، بَلّه ما أطلعكم عليه، واقرؤوا إن شئتم: ﴿فَلَا تَعْلَمُ نَفْسٌ مَا أُخْفِيَ لَهُمْ مِنْ قُرَّةِ أَعْيُنٍ﴾))
((من برای بندگان نيکوکار خويش چيزی را مهيا نمودم که نه چشمی ديده و نه گوشی شنيده و نه به دل کسی خطور نموده است و اگر میخواهيد بخوانيد. (هيچکس نمیداند که چه نعمتهای بی نهايت که سبب روشنی چشم است برای شان ذخيره گرديده است.))
خداوند میفرماید:
﴿ وَمَا هَذِهِ الْحَيَاةُ الدُّنْيَا إِلَّا لَهْوٌ وَلَعِبٌ وَإِنَّ الدَّارَ الْآخِرَةَ لَهِيَ الْحَيَوَانُ لَوْ كَانُوا يَعْلَمُونَ ﴾
(اين زندگى دنيا جز سرگرمى و بازيچه نيست و زندگى حقيقى همانا [در] سراى آخرت است اى كاش مىدانستند.)
خودتان را پیش از آن که محاسبه شوید، حسابرسی کنید. اعمال خود را پیش از آن که بسنجند خود بسنجید و بدانید که ملک الموت ما را به سوی دیگری رها کرده است و از دیگران به سوی ما خواهد آمد پس باید به هوش باشیم. باهوش کسی است که خود را کم میشمارد و برای پس از مرگ کار میکند و ناتوان کسی است که از شهوتهایش پیروی میکند و از خداوند آرزوهای بلند میخواهد.
و سپاس خداوند جهانیان را
***
خطبهی دوم:
سپاس خداوند جهانیان را. گواهی میدهم که تنها معبود اوست. دوست نیکان است و گواهی میدهم که سیدنا محمد بنده و فرستادهاش میباشد. اخلاق والایی دارد. خداوندا درود و سلام بر سیدنا محمد و آل و اصحاب او بفرست.
دعا:
بارالها ما را در زمره هدايت يافتگان درگاهت قرار ده. و با آنان که گناهانشان را آمرزيدهای همراه گردان. و به دوستی گير با دوستانت و در آن چه بما ارزانی داشتهای برکت نِه. و ما را در پناه خويش از زشتی و پليدیها دور گردان چرا که قضا و قدر در دست توانای توست و کسی را قدرت محاسبه تو نيست. به ما ببخش و ما را محروم نکن و ما را اکرام کن و ما را خوار نکن و ما را برتری ده و بر ما برتری نده و ما را خشنود ساز و از ما خشنود باش. آبرويم را به توانگرى نگه دار، و منزلتم را به تنگدستى پست مكن، که از بدترین مخلوقاتت خواهش عطا كنیم و با ستايش آن كه به من عطا کرده و نكوهش آن كه منع كرده؛ مبتلا گردیم. در صورتى كه متصدى حقيقى عطا توئى و گنجینههای زمین و آسمانها به دست تو است.
خدایا ما را به اعمال نیک رهنمون ساز که تنها تو به اعمال نیک ره مینمایی و کارهای بد را از ما دور نما که تنها تو قادر به دور ساختن آن از مایی.